Geboorte van Nikolaas

Nikolaas Nicolaas ikoon

De geboorte van Nikolaas

Hij werd uit vrome ouders geboren en  het verhaal gaat dat hij de moederborst op de vroegchristelijke vastendagen woensdag en vrijdag weigerde om het vastengebod niet te overtreden. Nikolaas zou volgens de traditie omstreeks 280 na Chr. geboren zijn in Patara in Lycië.

De geboorte van Nikolaas staat op hetzelfde ‘niveau’ als de geboorte van de Moeder Gods en van Johannes de Voorloper en dat wordt verbeeld in allerlei overeenkomsten met deze geboortescene. De moeder van Nikolaas zit op het rode geboortekleed. Rechts zit zijn vader. Omdat Nikolaas al zo heilig was, kan het niet anders dan dat hij uit heilige ouders werd geboren. Vandaar dat ze alleen op deze geboorteafbeelding alle twee een aureool om hun hoofd hebben. Op de andere afbeeldingen hebben ze deze niet meer. Daar is alleen Nikolaas heilig.

Middenin staat een vrouw met voedsel op een schaal om de moeder van Nikolaas eten te geven, zodat ze weer op krachten kan komen. Op tafel ligt een doek – mogelijk gebruikt om tijdens de bevalling het zweet van het hoofd van de moeder te wissen. Zijn vader wijst met zijn hand naar zijn vrouw en haar hand wijst weer naar Nikolaas. Deze zit bij een help-vrouw / vroedvrouw op schoot en wordt door haar dadelijk in bad gedaan.

Het is ook de moeite waard om de ‘kijkrichting’ van alle ogen te volgen: de vader en de vrouw met de schaal brood kijken naar de moeder, die weer naar Nikolaas kijkt. De help-vrouw kijkt weer naar de moeder. De ‘kijkrichting’ is dezelfde als de stand van ieders handen.

Over de meest vereerde kerkvader in de Oosterse kerk Nikolaas bestaat een volksgezegde: ‘Als God sterft, maken we Nikolaas God’.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

9 + 1 =