Willem Snitker: portretten, interview en in memoriam

Portretten van leraren en leerlingen van Hageveld getekend door Willem Snitker 

Rond 2005 kwam ik voor het eerst bij Willem Snitker in zijn Galerie De Bleeker in Heemstede. Hij had toen een bijzondere expositie van ‘Riettekeningen’ van Anton Heyboer. Hij organiseerde wel vaker bijzondere exposities in zijn Galerie.
Willem had – als kunstenaar – mij altijd geboeid. In 1962 was hij de eerste lekendocent tekenen / creatieve vakken op Hageveld, die de eigen originaliteit van de leerling voorop stelde. Ik had eerst een jaar tekenles van R.D. Verspaandonck achter de rug, die mij het tekenen in perspectief probeerde bij te brengen. Willem pakte het totaal anders aan. ‘Teken drie horizontale lijnen op je velletje papier. En nu drie verticale lijnen die er doorheen slingeren. Laat je fantasie werken: wat zie je? En werk dit met je Wasco-krijtjes verder uit’.
Op ‘Ouderdag’ organiseerde Willem een expositie van het mooiste werk van dat jaar in de grote gang tussen de kapel en de voordeur van het huis. Ooit heb ik daar een tweede prijsje gewonnen.

Ik kan me nog goed een expositie van Willem  herinneren, die hij in 1966 op de 5e etage van V&D in Haarlem had. Dat was in een periode van zijn leven dat hij ‘bezeten’ was van paarden. Op de expositie in V&D hingen schitterende schilderijen met wild bewegende circuspaarden met op hun hoofd grote pluimenbossen. Na vijftig jaar staan die schilderijen mij nog steeds voor ogen.

Bij mijn eerste bezoek aan de Galerie kwam ik met Willem uitvoerig aan de praat en ik bedankte hem voor de verfrissende creativiteit die hij rond 1962 in de tekenlessen op Hageveld binnenbracht. Dat het werken hem op Hageveld af en toe moeilijk werd gemaakt,  bleek wel uit een uitgebreid interview dat ik over hem in het Jaarboek 2011 – 2012 van de Stichting Reünisten Hageveld mocht publiceren. Na een heftige discussie met Willem en na wat kleine aanpassingen in de tekst mocht zijn interview uiteindelijk toch gepubliceerd worden. Willem was – na het lezen van de tekst – geschrokken van zijn nogal negatieve gevoelens over de sfeer op Hageveld. Pas toen hij deze had onderkend, kon hij ook genieten van het vele goede dat hij voor meerdere docenten, maar vooral voor vele leerlingen heeft betekend. Het was Willem niet voor niets opgevallen dat sinds 1990 vele oud-leerlingen hem in zijn Galerie in Heemstede opzochten en hem bedankten voor wat hij hen tijdens zijn lessen aan creativiteit had meegegeven.

In 2014 verscheen over Willem een verzamelboek ‘Hoofd- en ventwegen’, samengesteld en vormgegeven door zijn drie zonen Michaël (grafisch vormgever), Mark (architect) en Merlijn (componist van filmmuziek). Daarin o.a. een Homage to Thomas Bewick 1753-1828, 126 etsen La Terra Promessa, Pastels Centre Ville Objecten, een foto essay van het atelier, zes interviews en de geschiedenis van Galerie de Bleeker. Willem was toen al ziek, maar hij bleef in zijn atelier doorwerken. Willem schreef mij in een persoonlijke brief: ‘Ik heb mij voorgenomen te blijven werken want als ik de passie van het tekenen moet missen, onthoud ik mij van een belangrijk medicijn’.
Een dag voor zijn dood zat hij thuis nog in zijn kamerjas zijn grafiek na te kijken en te signeren.

Na zijn overlijden op 16 december 2015 verscheen in februari 2016 via zijn zonen en zijn vrouw Ingrid de laatste Bleeker Editie met de titel ‘een man gaat de heuvel op’. Centraal in dit boekje staat een gedicht van Bert Schierbeek dat hij voor Willem had geschreven. Om het gedicht heen staan 19 houtsneden van Willem.

Willem had vele prachtige én persoonlijke tekeningen van leraren en leerlingen in de loop van de jaren gemaakt. Op 8 juli 2017 was er tijdens een gezellige reünie in de ‘oude studiezaal van de tweede klas’ een tentoonstelling van deze originele tekeningen, waar zijn zonen en zijn vrouw Ingrid bij waren. De portretten konden voor een zeer redelijk prijsje gekocht worden. Mocht je jezelf herkennen, dan is jouw portret misschien nog steeds bij de familie Snitker te koop.

Ik bedank de familie Snitker dat ze mij toestemming hebben gegeven om deze portretten te mogen publiceren.

Ik weet zeker dat een stuk van mijn eigen creativiteit en het lef om creatief te zijn van Willem heb meegekregen.

Met warme gevoelens denk ik aan Willem – een bijzondere man.

Dat hij prachtig kon etsen, laat onderstaande ets van Willem zien.

Voor de reünie in september 1967 beschilderde Willem met leerlingen bepaalde brandmuren (boven de bisschopskamer) op zolder.

Een mager rapport in mijn tweede klas, maar een 8 bij Willem!