Nikolaas de wonderdoener
Verantwoording
Wil je een uitgebreid artikel over Nikolaas schrijven, dan ontkom je er niet aan om andere boeken te raadplegen en te citeren. Is dat plagiaat? Wel als het lijkt, alsof de tekst uit je eigen pen is gekomen. De Franse filosoof Michel Foucault schreef “dat teksten tot stand komen door allerlei andere factoren dan de schrijver wiens naam op het omslag staat. Ieder boek, iedere tekst kan slechts ontstaan tegen de achtergrond van en in samenhang met andere teksten”.
Vandaar dat de literatuurlijst aan het einde van deze map van wezenlijk belang is. Voor de lezer is het goed te weten, dat ik deze boeken geraadpleegd heb en er vrij uitvoerig uit citeer. Dit scheelt de lezer veel zoek- en bladerwerk en men kan er van uit gaan dat wat hieronder over Nikolaas is geschreven niet uit de duim van ene Hans Dornseiffen is gekomen. Niet iedereen heeft immers een bibliotheek met boeken over ikonen. Ik vind het heerlijk om in die boeken te struinen en vanuit al die boeken een verhaal te schrijven / componeren, waar jij als lezer plezier aan kunt beleven.
In de submappen ga ik eerst in op het centrum: de afbeelding van Nikolaas. In de hoofdstukjes erna schrijf ik over de kleine afbeeldingen, die het leven (= vita) van Nikolaas belichten.
Wat is een ‘Vita-ikoon’?
Een vita-ikoon vertelt over het leven van de in het centrum afgebeelde heilige. Hij heeft de functie om de beschouwer te informeren over de daden van de heilige en natuurlijk om de beschouwer op te roepen hetzelfde te doen als de afgebeelde heilige.
Op 6 december viert de hele orthodox-christelijke kerk het feest van de wonderdoener Nikolaas. Hij is het ideale aanspreekpunt voor alle vragen, de beschermer van huis en haard en van het gezin. Hij is de helper bij alle noden, verdedigt bij het meest uiteenlopende kwaad, geneest op wonderbaarlijke wijze, drijft de duivel uit, helpt materieel, redt schipbreukelingen en drenkelingen en overwint de dood. Nikolaas wordt ‘de dertiende apostel’ genoemd, maar ook ‘de Nieuwe Verlosser’.
Ook op 9 mei wordt zijn naamdag gevierd, omdat zijn gebeente uit Myra op die dag in het jaar 1087 naar Bari in Italië werd overgebracht.
Ik had het geluk bovenstaande ikoon op een veiling te kunnen kopen en aan de hand van alle 12 afbeeldingen uit zijn leven wil ik het verhaal over Nikolaas van Myra vertellen.
In een oud Russisch volksgedichtje klinkt de behoefte aan een ‘wonderdoener’:
Onze barmhartige Nikolaas,
Waar u ook bent,
Verschijn voor ons.
Vertel de Verlosser over ons zware lot,
Doe het vuur van de strenge Elias bedaren.
Behoed en bescherm het Russische land!
Zegen het Russische volk met uw grote zegen
Tot een nieuw leven in de toekomst.
Wanneer je als lezer misschien wat over de tekst hebt op te merken, lees ik dat graag via ‘Contact’!